افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان و دانش آموزان
نوجوانان در این دوران با چالش های بسیاری همراه می شوند، افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان با وجود این چالش ها بسیار دشوار می باشد. در صورتی که نوجوان اعتماد به نفس و تصور خوشایندی در مورد ظاهر و سایر ویژگی های فردی اش نداشته باشند.
با اختلال های رفتاری در نوجوانی رو به رو خواهد شد که آینده آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد و نوجوان درگیر مشکلات گوشه گیری، دوری گزینی و شخصیتی خجالتی خواهد شد.
در صورتی که این روند ادامه داشته باشد نوجوان بسیاری از فرصت های شکوفایی اش را از دست خواهد داد و نخواهد توانست استعدادش را به خوبی کشف کند. در این شرایط شما با استفاده از روش های نه چندان پیچیده می توانید باعث افزایش اعتماد به نفس فرزندتان شوید و اعتماد به نفسش با تقویت نمایید.
برای آشنایی با این راهکارها این مقاله را تا انتها مورد مطالعه قرار دهید، هم چنین از مشاور کودک کمک بگیرید تا در این زمینه شما را یاری کنند.
معنای افزایش اعتماد به نفس در نوجوان
فردی که به توانایی و قابلیت های خود باور دارد مفید و کارآمد می باشد به این معن که از اعتماد به نفس کافی برخوردار است و در موقعیت های مختلف می تواند از این توانمندی ها استفاده کند.
در حالی که اگر با کمبود اعتماد به نفس رو به رو شود ترس از شکست خواهد داشت و احتمال این که به اهدافش برسد و موفق شود تا حد زیادی کاهش می یابد.
نشانه های اعتماد به نفس پایین در نوجوانان و دانش آموزان
نوجوانانی که اعتماد به نفس بالایی ندارند به طور معمول الگوی رفتاری خاصی از خودشان نشان می دهند که از جمله مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- گوشه گیر و انزوا پیشه می کنند.
- از ارتباط چشمی دوری می کنند.
- به خودشان باور ندارند و هنگام گفت و گو از عبارات منفی استفاده می کنند.
- صدای بلندی دارند و پرخاشگری می کنند یا بسیار صدای آرامی دارند و هرگز دعوا نمی کنند حتی اگر حق آن ها پایمال شود.
- خودداری از حضور در اجتماع.
- بیش از حد به والدین وابسته است.
- خم بودن شانه ها و پایین بودن همیشگی سر نیز از نشانه های عدم اعتماد به نفس می باشد.
نشانه های اعتماد به نفس بالا در نوجوانان
افرادی که اعتماد به نفس بالایی دارند به طور معمول با بحران های کمتری رو به رو می شوند. آن ها اغلب در روابط اجتماعی نشانه های زیر را از خود بروز می دهند:
- توانایی کافی برای نه گفتن
- تمایل به استقلال و پرورش شخصیت مستقل
- روابط اجتماعی مناسب با همسالان
- ابراز وجود کافی
- صحبت کردن در مورد افکار و احساسات به طور صحیح و مناسب
- شجاعت و جرات مندی در بیان نظر مخالف
- گرفتن حق
راهکارهایی برای افزایش اعتماد به نفس در نوجوان
کمبود اعتماد به نفس دلایل بسیاری دارد، در صورتی که فرزندتان دچار کمبود اعتماد به نفس شد بهتر است از مشاوره روانشناسی کمک بگیرید، روانشناس به ریشه یابی و رفع مشکل می پردازد و با استفاده از خدمات روان درمانی به حل آن کمک می کند.
به طور کلی متخصصان و روانشناسان راهکارهای عمومی و مفیدی را برای افزایش اعتماد به نفس به والدین توصیه می کنند تا والدین از این طریق به افزایش اعتماد به نفس فرزندشان کمک کنند.
در ادامه مقاله به برخی از این موارد اشاره می کنیم، هم چنین توجه داشته باشید که نوجوان در این دوران با چالش های بسیاری روبرو می شود و در صورتی که اعتماد به نفسش را افزایش دهد می تواند بهتر با شرایط کنار بیاید و چالش ها را پشت سر گذارد.
- به جای تاکید بر نتایج از تلاش فرزندتان قدردانی کنید
زمانی که فرزندتان زحمتش را می کشد و برای رسیدن به هدفش تلاش می کند، به طور مثال برای امتحان سخت درس می خواند، به نتیجه آزمون توجهی نداشته باشید و او را به خاطر تلاش هایی که انجام می دهد تحسین کرده و مورد تشویق قرار دهید.
به او بگویید که تلاش های او را می بینید، برای آن ها ارزش بسیاری قائل هستید و به او افتخار می کنید.
فرزندتان را تنها در مواقعی که موفق می شود، مورد تشویق قرار ندهید زیرا این حس را به او منتقل می کنید که تنها در زمان موفقیت او را دوست دارید و برای او ارزش قائل هستید.
نوجوان شما باید بداند با وجود همه تلاش ها اگر با شکست رو به رو شود باز هم برای شما ارزشمند است و شما به داشتن چنین نوجوانی افتخار می کنید.
- به فرزندتان مهارت جرات ورزی را آموزش دهید
مهارت هایی که فرزندانتان در زندگی شان می آموزند در میزان موفقیت و اعتماد به نفس آن ها تاثیر بسیاری دارد، نقش والدین در پرورش این مهارت ها بسیار پررنگ است، یکی از این مهارت ها که باعث افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان می شود، مهارت جرات مندی می باشد.
نوجوان باید بتواند خواسته هایش را به درستی و جراتمندانه بیان کند و شجاعانه در اجتماع حرف هایش را بزند، نوجوانانی که به این شیوه رفتار می کنند به طور معمول مورد تایید دوستان و همسالان شان می باشند. این مسئله باعث می شود تا اعتماد به نفس نوجوان تا حد زیادی افزایش یابد.
نوجوان برای به دست آوردن مهارت های لازم می تواند در کلاس های آموزشی، کارگاه های مهارت آموزی و جلسات مشاوره فردی شرکت کند تا بتواند در موقعیت های مختلف رفتار جرات مندانه و شجاعانه ای از خود نشان دهد.
- برای افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان الگوی آن ها باشید
فرزندان در بسیاری از مواقع اعتماد به نفس خود را از روی رفتار والدین الگو برداری می کنند.
اگر والدین به طور دائم احساس نارضایتی از شرایط خود داشته باشند و از زندگی شان بد بگویند به طور ناآگاهانه بر روی فرزندشان تاثیر می گذارند و فرزندشان نیز به مرور رفتار این چنین از خود نشان می دهد.
والدین باید ویژگی های مختلف خود را دوست داشته باشند، به خودشان عشق بورزند و این موارد را به فرزندشان نیز یاد دهند.
در این صورت فرزند یاد می گیرد با خود مهربان باشد و رفتارهای مخرب و آسیب زننده را کمتر انجام دهد، در این حالت اعتماد به نفس او با آسیب های کمتری رو به رو خواهد شد.
۴٫ افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان با خودگویی های مثبت
خودگویی ها و یا گفتار درونی یعنی حرف هایی که شخص با خودش می زند، این حرف ها نقش اصلی در اعتماد به نفس او دارد.
به طور مثال اگر شخص نوجوان به طور دائم فکر کند من زشتم یا کسی مرا دوست ندارد در واقع اعتماد به نفس خود را از بین می برد و اعتماد به نفس ضعیف و آسیب دیده ای خواهد داشت. دخترانی که کمبود اعتماد به نفس دارند بیشتر با بدریخت انگاری بدن رو به رو می شوند و با ظاهرشان درگیری بیش تری دارند.
در این شرایط باید به نوجوان مثبت اندیشی و خود گویی مثبت را یاد بدهید و به او کمک کنید تا افکار منفی و مخرب را از ذهن خود پاک کند و افکار مثبت را جایگزین آن نماید.
۵٫ برای افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان می توانید از کمک متخصصان استفاده کنید
در بسیاری از موارد ممکن است فرد به خاطر مشکلات افسردگی و یا تجربه رویدادهای ناخوشایند و تلخ گذشته، با کمبود اعتماد به نفس رو به رو شود. در این شرایط بهتر است از روانشناس و متخصص در حیطه سلامت روان کمک بگیرد تا بتواند به بینش خوبی در مورد خود برسد.
در این شرایط روانشناس، مهارت های بین فردی را به شخص آموزش می دهد تا ارتباطات مثبت تری شکل گیرد و در صورتی که در این موارد به موفقیت رسید احساس کارآمدی می کند و اعتماد به نفس او تا حد زیادی افزایش می یابد.
۶٫ از شکست ها فاجعه نسازید
همه والدین دوست دارند تا موفقیت فرزندشان را ببینند، اما برخی از والدین تاکید بسیاری بر موفقیت فرزندشان دارند و همین مسئله باعث می شود تا آن ها هیچ تصوری از شکست نداشته باشند و در صورتی که با شکست رو به رو می شوند در ذهن شان فاجعه ای جبران ناپذیر به وجود می آید.
در این شرایط باید والدین به فرزندان خود بیاموزند که موفقیت بدون شکست و زمین خوردن هیچ معنایی ندارد و هر فردی ممکن است در راه رسیدن به اهدافش با شکست ها و موانعی رو به رو شود به همین دلیل باید خود را برای روزهای سخت آماده کند.
هم چنین توجه داشته باشید هر انسانی نواقصی دارد و هیچ انسانی کامل نیست، بنابراین انسان ها ممکن است در زندگی شان با شکست های مختلفی رو به رو شوند.
۷٫به او کمک کنید نقاط ضعف خود را بپذیرد
هر انسانی ویژگی های خاص خودش را دارد و مجموعه ای ویژگی های منفی و مثبت می باشد. هر فرد با وجود همه خوبی ها نقاط ضعف هم دارد که باید با آن رو به رو شود و آن را بپذیرد. برخی از والدین تلاش می کنند تا مشکلات نوجوان شان را نادیده بگیرند و نوعی خودپنداره کاذب در او پرورش دهند و به او بگویند که هیچ مشکلی وجود ندارد.
رفتار والدین باعث می شود تا نوجوان از درون با ضعف ها و مشکلاتی رو به رو شود و اعتماد به نفس کاذب و غیرکارآمد در او به وجود آید. در این شرایط والدین باید نکاتی را در نظر بگیرند تا بتوانند بهترین رفتار را با فرزندشان داشته باشند.
- به فرزندتان کمک کنید تا در مورد نقاط ضعف خود آزادانه با شما صحبت کند.
- زمانی که فرزندتان احساسات و افکارش را با شما در میان می گذارد به آن توجه کنید و به هیچ عنوان احساسات او را سطحی فرض نکنید.
- او را مورد قضاوت قرار ندهید بلکه به او نشان دهید که درکش می کنید و حاضرید برای بهتر شدن اوضاع و شرایط در کنار او بمانید.
۸٫حمایت اجتماعی نوجوان را افزایش دهید
نوجوانی دوران بسیار حساسی می باشد و نوجوان بیش از هر زمان دیگر به نظرات دیگران توجه می کند و تمایل دارند علاوه بر خانواده در گروه هم سن و سال خود باشد و مورد پذیرش آن ها قرار گیرد.
اگر نوجوان مورد قبول دیگران نباشد، اعتماد به نفس او با آسیب هایی رو به رو خواهد شد و بر روی او تاثیر منفی می گذارد. در این شرایط باید او را به سمت گروه هایی هدایت کنید تا بتواند دوستان بهتری داشته باشد و استعداد های خود را پرورش دهد. هم چنین به او نشان دهید که همیشه در کنارش هستید و از او حمایت خواهید کرد.
۹٫برای افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان کمی به آنان فضا بدهید
افراد در دوران نوجوانی دوست دارند مستقل شوند و از والدین شان فاصله بگیرند و به آن ها نشان دهند که بزرگ شده اند و دیگر کودک نیستند. والدین باید به فرزندشان توجه کنند و این میل طبیعی را نادیده نگیرند.
در صورتی که بیش از حد به فرزندشان گیر دهند و او را کنترل کنند او در جبهه مخالف قرار خواهد گرفت به همین دلیل سعی کنید به طور غیرمستقیم رفتارهای فرزندتان را زیر نظر بگیرید و با رفتارها و حرف های خود به او نشان دهید که برای استقلال او ارزش و احترام قائل هستید.
کنترل گری زیاد اثر منفی بر رفتارهای فرزندتان می گذارد و این پیغام را به او می رساند که از توانمندی های او مطمئن نیستید و نمی توانید مانند فردی بالغ به او اعتماد کنید. این گونه رفتار باعث می شود تا اعتماد به نفس فرد کاهش یابد و با مشکلاتی رو به رو شود.
۱۰٫ برای افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان بر ویژگی های اکتسابی او تاکید کنید
انسان از بدو تولد با ویژگی های انتسابی پا به این دنیا می گذارد و این ویژگی های انتسابی شامل تمام مشخصه های ظاهری می شوند زیرا از جانب والدین به ارث می رسند و فرد هیچ نقشی در به دست آوردن آن ندارد.
برای افزایش اعتماد به نفس نباید بر روی ویژگی های انتسابی تمرکز کرد زیرا این ویژگی ها قابلیت رشد و ارتقا ندارند و از توانمندی های فرد به حساب نمی آیند بنابراین نمی توان اشخاص را با مسائلی مانند نژاد، زیبایی، زشتی ارزش گذاری کرد.
بلکه ویژگی هایی که باعث ارزش گذاری فرد می شود آن هایی است که با تلاش و زحمت در فرد به وجود می آید و فرد به طور اکتسابی آن ها را در زندگی اش به دست می آورد.