بیشتر افرادی که دچار رفتارهای اعتیادی می شوند ، این شرایط پیشرفت می کند و به ایجاد اعتیاد واقعی منجر می شود؛ در این شرایط غلبه بر اعتیاد ایجاد شده دشوارتر از سطح انتظار اولیه این افراد خواهد شد. هر چند که مشکلات مربوط به ترک داروها کاملا شناخته شده می باشند، ولی زمانی که افراد شروع به مصرف این داروها می کنند، اغلب آنها فکر می کنند که اعتیاد یک افسانه و دروغ است و آنها هر زمانی که بخواهند می توانند ترک کنند، و یا اینکه فکر می کنند خودشان از قاعده کلی مستثنی هستند.
این وضعیت در مورد اعتیاد های غیر مواد و رفتاری هم وجود دارد که شامل فعالیت های از قبیل تغذیه، سکس، قمار بازی، خرید و ورزش بیش از حد می باشد.
آن چیزی که وضعیت افراد را پیچیده می کند عبارت از این است که در مورد هر رفتار اعتیادی، تعدادی از افراد وجود دارند که بدون دچار شدن به اعتیاد خاصی، می توانند آن رفتار خاص را اعمال کنند. این موضوع در رابطه با تمامی موارد رفتارهای اعتیاد آور (که برخی از آنها شامل واکنش های ضروری یا سلامتی می باشد، همانند غذا خوردن، ورزش و خرید)، و همچنین استفاده از مواد ، شامل مصرف مشروب کنترل شده و استفاده از ماری جوانا برای سرگرمی و حتی استفاده کنترل شده از هروئین، مصداق دارد.
بررسی اعتیاد می تواند تفاوت ما بین اعتیاد و استفاده معمولی از یک رفتار اعتیاد آور را نشان دهد که بعد از شروع شدن، ترک آن سخت می باشد. بیشتر افراد فکر می کنند که آنها یک فرد خوش شانسی هستند که هیچ وقت دچار اعتیاد نخواهند شد، و متاسفانه زمانی متوجه گرفتاری خودشان می شوند که خیلی دیر شده است. در زمانی که آنها به این شناخت دست یابند که نیاز به تغییر دارند، ممکن است که تمایلی به این کار نداشته باشند. ممکن است که قبل از درک اینکه اعتیاد به مشکلات قابل توجهی منتهی شود، فرد چندین سال با تاثیرات منفی آن مواجه باشد.