فوبیای خاص
عبارت از ترس شدید و غیر منطقی از یک شئی یا موقعیت خاص می باشد. این اختلال اضطرابی تقریبا بر روی ۱۹ میلیون فرد بالغ تاثیر گذار است و احتمال ایجاد یک فوبیای خاص در زنان، دو برابر مردان است. برخی از افراد به طور همزمان، از چندین فوبیای خاص رنج می برند.
فوبیای خاص دارای چهار مشخصه اصلی می باشد که عبارتند از:
- طبیعی، شامل ترس از رعد و برق (استروفوبیا) یا آب (اکوافوبیا)
- نقص، شامل ترس از دندان پزشک (دنتو فوبیا) یا تزریقات (ترپانو فوبیا)
- حیوانات، شامل ترس از سگ ها (سینو فوبیا)، مار ها (اوفیدیو فوبیا) و حشرات (انتومو فوبیا)
- موقعیتی، شامل شست و شو (آبلوتو فوبیا) و محیط های محصور (کلاسترو فوبیا)
معیار مربوط به تشخیص فوبیاهای خاص
ترس و فوبیا یکسان نیستند، بنابراین شناخت تفاوت آنها مهم می باشد. درمانگر شما نمی تواند برای تشخیص از آزمون آزمایشگاهی استفاده کند، بنابراین او و سایر متخصصان سلامت روان، از DSM-V (راهنمای آماری و تشخیص، پنجمین ویرایش، ۲۰۱۳) استفاده می کنند. این راهنما، یک سری از معیار های تشخیصی خاصی را برای فوبیای خاص و از دیدگاه انجمن روان پزشکی آمریکا ارائه می دهد:
ترس غیر منطقی و بیش از حد
- فرد یک ترس افراطی یا غیر منطقی، ثابت و شدیدی را از خودش نشان می دهد که از طریق یک مورد یا موقعیت خاصی تحریک شده است.
واکنش اضطرابی فوری
- واکنش ترس باید خارج از اندازه خطر واقعی باشد و در زمانی که فرد در معرض یک مورد یا موقعیت خاص قرار می گیرد، تقریبا به صورت آنی ایجاد می شود.
هیچ نیازی به تشخیص ترس غیر عقلایی وجود ندارد
- در ویرایش های قبلی DSM، افراد بزرگسال دارای فوبیاهای خاص، به این شناخت دست می یافتند که فوبیاهای آنها خارج از حد تناسب است، ولی کودکان چنین برداشتی را نداشتند. چاپ فعلی و ۲۰۱۳ این راهنما بیان می دارد که افراد بزرگسال، برای دستیابی به تشخیص، نیازی به شناخت غیر عقلایی بودن رفتارها خود ندارند.
اجتناب یا اختلال بیش از حد
- فردی که دارای فوبیای خاصی می باشد، از مسیر طبیعی خود فاصله می گیرد تا با موارد و موقعیت های ایجاد کننده فوبیا برخورد نکند، و یا اینکه مسیر طبیعی خود را ادامه می دهد و ناراحتی بیش از حدی را تجربه می کند.
محدود کننده زندگی
- فوبیا تاثیر قابل توجهی بر فردی دارد که در محیط مدرسه، کار و یا زندگی شخصی خودش اذیت می شود.
- دوره شش ماهه: در افراد بالغ و کودکان، دوره علائم باید حداقل شش ماه به طول بکشد.
- عامل ایجاد آن یک اختلال دیگری نباشد: بیشتر اختلالات اضطرابی دارای علائم مشابهی هستند. از این رو، درمانگر شما باید قبل از تشخیص یک فوبیای خاص، مانع از بروز اختلالات دیگر شود.
