آمفتامین و متامفتامین
آمفتامین و متامفتامین مواد بسیار اعتیادآوری می باشند که در طبقه بندی مواد محرک قرار دارند، بسیاری از مصرف کنندگان از آثار مخرب این ماده آگاهی ندارند و بیشتر به خاطر اثرات خوشایند و مفیدی که از آن ها انتظار دارند از این ماده استفاده می کنند.
به عنوان مثال چاقی یا عدم تمرکز از مواردی است که افراد به طور ناگاهانه برای درمان از آمفتامین و متامفتامین استفاده می کنند.
هم چنین برخی از دانشجویان و افرادی که تلاش می کنند در رقابت های علمی رتبه بیاورند از این ماده استفاده می کنند.
این ماده آثار گران باری را به دنبار دارد و به همین دلیل افراد و خانواده ها باید آگاهی خود را در مورد این مواد افزایش دهند در این مقاله علائم، عوارض و نحوه ترک اعتیاد به آمفتامین و متامفتامین بیان شده است.
آمفتامین و متامفتامین چیست؟
آمفتامین و متامفتامین پایه های شیمیایی یکسانی دارند اما فرایند اثر آن ها با یکدیگر متفاوت می باشد و تاثیرات مختلفی بر روی بدن می گذارند.
این مواد در دسته مواد محرک قرار دارند و به صورت دارویی برای درمان اختلالاتی مانند بیش فعالی مورد تجویز قرار می گیرند، از جمله این داروها می توان به ریتالین اشاره نمود.
در صورتی که فرد به اختلال بیش فعالی – نقص توجه مبتلا شده است و با تجویز پزشک از دارو محرک استفاده می کند، خطری ندارد و برای درمان اختلال بسیار موثر می باشد.
اما افراد سالم اگر به صورت سرخود از این دارو استفاده کنند به آن وابسته شده و اعتیاد پیدا می کنند. متافتامین در بازار به نام شیشه یا کریستال به دست مصرف کننده می رسد، این دارو مصرف پزشکی ندارد و بسیار اعتیاد آور می باشد.
اگرچه آمفتامین و متامفتامین در یک دسته طبقه بندی می شوند و اثرات مشابهی دارند اما با یکدیگر تفاوت هایی نیز دارند.
برای مثال متامفتامین بر روی فرد تاثیرات بلند مدتی می گذارد و سموم بیشتری دارد و اثرات گسترده تری بر روی سیستم عصبی مرکزی فرد می گذارد و اثرات آن به طور بلندمدت باقی می ماند.
مکانیزم اثر
آمفتامین و متامفتامین در دسته داروهای محرک قرار دارند و باعث افزایش ترشح نوراپی نفرین و دوپامین در مغز می شوند و اثرات سرخوشی و لذت در فرد به وجود می آورند. زیرا وظیفه نوراپی نفرین و دوپامین در مغز ایجاد لذت و پاداش می باشد و یک نوع هورمون شادی آور هستند.
زمانی که فرد با مصرف این مواد احساس لذت می کند تمایل او به مصرف مواد بیشتر می شود اما به مرور زمان تحمل فرد بالا رفته است و برای رسیدن به اثرات خوشایند اولیه مجبور است دوز مصرفی خود را افزایش دهد و این به معنای شروع اعتیاد و وابستگی می باشد.
علائم مصرف آمفتامین و متامفتامین
آمفتامین و متامفتامین هر دو از مواد اعتیادآور هستند و علائم مصرف آن شبیه به هم می باشد با این تفاوت که در متامفتامین علائم شدیدتر است، مهم ترین علائم مصرف آمفتامین و متامفتامین شامل موارد زیر می شود:
- احساس سرخوشی
- افزایش ضربان قلب و فشار خون
- سردرد، سرگیجه و دید تار
- لرزش بدن
- تعریق بیش از حد
- کاهش اشتها به غذا و بی خوابی
- افزایش سوخت و ساز بدن و در نتیجه بالا رفتن دمای بدن
- افزایش انگیزه برای فعالیت های مختلف و انجام کارهای دیگر
- احساس افزایش انرژی فزاینده
- بروز تغییراتی در تمرکز و بیش فعالی
عوارض مصرف آمفتامین و متامفتامین
عوارض مصرف آمفتامین و متامفتایمن مانند علائم آن شباهت شیمیایی بسیاری بالایی دارند و تنها در شدت عوارض با یکدیگر متفاوت هستند.
مصرف آمفتامین در صورتی که به میزان دقیق تجویز شده توسط پزشک مورد استفاده قرار گیرد خطری ندارد اما در مصرف بالا و خارج از تجویز پزشک می تواند عوارض حادی داشته باشد که برخی از این عوارض به شرح زیر می باشند:
- یبوست
- بیماری های پوستی
- سایش و پوسیدگی دندان ها
- خطر ابتلا به علائم سایکوز و دچار شدن به بیماری های روان پریشی
- احتمال بالای آسیب دائمی به مغز
- مرگ در صورت اوردوز
عوارض عصبی شناختی
مصرف آمفتامین منجر به مسدود کردن باز جذب دوپامین و افزایش آن در سیناپس عصب ها و مزولیمبیک مغز می شود.
در صورتی که این ماده بیش از اندازه مصرف شود باعث وابستگی به گیرنده دوپامین می شود و به مرور زمان کم شدن دوپامین مسائلی مانند افت عملکرد شناختی و حافظه را ایجاد می کند.
هم چنین مشکلاتی مانند اختلال در زبان، حواس پرتی، مشکل در دقت و توجه نیز از پیامدها مصرف متامفتامین می باشد.