اختلال دو قطبی چیست؟ انواع، علائم و علل دو قطبی
اختلال دو قطبی یا افسردگی شیدایی یکی از انواع اختلالات خلقی می باشد که مشخصه آن تبدیل دوره شیدایی و اوج سرخوشی به دوره افسردگی و قعر ناامیدی می باشد، در واقع افرادی که مبتلا به اختلال دو قطبی هستند دچار نوسانات خلقی و رفتاری شدیدی می شوند.
به طور معمول این اختلال در سنین نوجوانی به وجود می آید و در سنین بالای ۴۰ سال احتمال ابتلا به این اختلال بسیار کمتر می شود.
تغییراتی که در خلق و خو به وجود می آید باعث مختل شدن زندگی روزمره و ارتباطات فرد بیمار می شود و بر روی جنبه های مختلف زندگی افراد تاثیرات منفی می گذارد در صورتی که فرد به موقع اقدام نکند ممکن است رفتارهای خطرناک و تحریک کننده ای را بروز دهد که باعث آسیب رساندن به سلامت خود و اطرافیان شود.
با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله به بررسی انواع افسردگی شیدایی، علائم و علت بروز بیماری می پردازیم.
اختلال دو قطبی چیست؟
اختلال دو قطبی نوعی از اختلال خلقی می باشد که تغییرات شدیدی بر روی خلق و خو و رفتار فرد به وجود می آورد، در دوره شیدایی ممکن است فرد علائم زیر را تجربه کند:
- افزایش سطح انرژی و تحریک پذیری
- عدم تمرکز و پرش افکار
- کاهش نیاز به خواب
- افکار خود بزرگ بینانه
برخی از بیماران مبتلا به دو قطبی هر دو نوع دوره افسردگی و شیدایی را تجربه می کنند و برخی از آن ها فقط دوره مانیا یا شیدایی را تجربه می کنند و میزان ابتلا به اختلال دو قطبی در مردان و زنان به یک اندازه است.
دوره مانیا برای فرد بسیار جذاب است و آن قدر برای او خوشایند می باشد که مصرف داروهای خود را در دوران افسردگی متوقف می کند تا دوباره به حالت شیدایی برگردد.
دلایل بروز افسردگی شیدایی
علت بروز اختلال دو قطبی به طور واضح مشخص نشده است اما بر اساس تحقیقات انجام شده بر روی اختلال دو قطبی می توان گفت که ژنتیک در بروز این اختلال بسیار موثر است، به طور کلی عواملی زیست شناختی، روانشناختی و اجتماعی در بروز افسردگی و شیدایی نقش بسیار مهمی دارند.
هم چنین تجربه رویدادهای پر استرس بر روی اختلال دو قطبی تاثیر می گذارد و باعث می شود تا شدت علائم فرد بیش تر شود به طور مثال فرد مبتلا به اختلال دو قطبی ممکن است در هنگام ازدواج علائم شدیدتری را تجربه کند که در این حالت مشکلات بیشتری به سراغ او می آید.
انواع اختلالات دو قطبی
بر اساس تحقیقاتی که توسط موسسه ملی سلامت ذهن انجام شده است اختلالات دو قطبی انواع متفاوتی دارد که عبارت اند از:
اختلال دو قطبی نوع اول:
اختلال دو قطبی نوع اول به شرایطی گفته می شود که تنها شامل یک دوره شیدایی یا مانیا می شود و فرد پیش از آن هیچ دوره افسردگی اساسی را تجربه نکرده است.
اختلال دو قطبی نوع اول در صورتی که برای درمان شیدایی آن اقدامی صورت نگیرد دوره شیدایی به مدت ۳ تا ۶ ماه طول می کشد و دوره افسردگی آن ها ۶ تا ۱۲ ماه می باشد.
اختلال دو قطبی نوع دوم:
در اختلال دو قطبی نوع دوم یک دوره افسردگی شدید وجود دارد، در صورتی که تغییرات خلق و خو در فرد بیمار کم باشد و در اصطلاح به صورت هیپومانیا تجربه شود به عنوان اختلال دو قطبی خفیف شناخته می شود.
اختلال خلق ادواری یا سیکلوتایمی:
اختلال دو قطبی ادواری، شکل خفیف اختلال دو قطبی نوع دوم می باشد اما تفاوتی که با یکدیگر دارند در میزان شدت علائم افسردگی و شیدایی می باشد به طوری که علائم افسردگی و دوره شیدایی در این دوره کم تر می باشد.
اختلال دو قطبی پیش رونده:
در اختلال دو قطبی پیش رونده فرد بیمار بیش از چهار بار در روز دچار تغییرات خلق و خو می شود، این اختلال در ۱۰ درصد از افرادی که مبتلا به اختلال افسردگی شیدایی هستند دیده می شود و می توان آن را با اختلال دو قطبی اول و دوم همراه کرد.