اضطراب در نوجوانان می تواند باعث فشار خون بالا، تضعیف سیستم ایمنی و بیماری هایی مانند چاقی و بیماری های قلبی شود، بنابراین نباید در درمان آن کوتاهی کنید.
همانطور که قبلا در مقالات همین سایت ذکر کردیم، اضطراب عبارت می باشد از؛ یک حالت عاطفی است که عامل مبهمی از ترس ناشی از پیش بینی حوادث نامطبوع در آینده، در آن وجود دارد. این حالت حتی قبل از آن که در شخص، محرک واقعی بوجود آورنه ی ترس حضور داشته باشد، اتفاق می افتد.
علت ایجاد اضطراب در نوجوانان
نوجوانانی که مضطرب هستند و اضطراب را تجربه می کنند در اغلب موارد، از این که علت اضطراب خود را بیان کنند یا توضیح بدهند، درمانده هستند و توانایی توضیح برای حالت خود را نخواهند داشت. البته مواردی گوناگون نیز وجود دارند که در آن ها می توان علت اضطراب و تنش های روحی را مشخص نمود.
به عنوان مثال، در اضطراب ناشی از یک امتحان، زمانی که شخص در مورد امتحان فکر می کند و آن را پیش بینی می کند ، سبب می شود که واکنش های عاطفی در فرد بروز کند. شخصی که دارای اضطراب شدید می باشد، اغلب دارای یک سری واکنش هایی همچون؛ لرزش دست و بدن، عرق کردن، افزایش میزان نبض و تنفس و همچنین سایر واکنش های فیزیولوژیکی و نیز احساس ترس و افسردگی و ابهام بروز می باشد. موارد زیر باعث اضطراب در نوجوانان می شود:
عوامل استرس زای مدرسه
- فشار برای موفقیت در مدرسه
- فعالیت های بعد از مدرسه و فوق برنامه
- تقاضا برای خدمات اجتماعی
- نگرانی های ایمنی و بهداشت عمومی
عوامل استرس زا اجتماعی
- روابط عاشقانه
- مورد قلدری قرار گرفتن
- فشار برای تغییر یا کنترل ظاهر فیزیکی
- نیاز به تمرکز مداوم بر رسانه های دیجیتال و اجتماعی
- عوامل استرس زای خانواده و خانه
استرس خانوادگی
- بیماری، مشکلات اقتصادی یا طلاق
- تغییرات در روابط خانوادگی
- مشاغل و تصمیمات شغلی
اختلال اضطراب در کودکان و نوجوانان
اضطراب از طریق محرک هایی درونی و بیرونی بوجود می آید. به عنوان مثال، زمانی که شخص کاری انجام می دهد که با ارزش هایش تعاملی ندارد، احساس گناه به او دست می دهد، احتمالا این اضطراب بوجود آمده در فرد به دلیل وحشت او از فاش شدن نتایج احتمالی آن عمل برای دیگران می باشد.
شرایط محیطی هم می توانند سبب بروز اضطراب در نوجوانان بشوند. این حالت زمانی بوجود می آید که دیگران فرد را مورد ارزش یابی قرار بدهند، به عنوان مثال، در بازی یا مسابقه فوتبال، یا زمانی که فرد به نتایج حاصل از موقعیتی اطمینان کامل ندارد. علاوه بر این موضوع، اضطراب می تواند معلول توجه زیاد شخص به توانایی هایش در جهت ارضای انگیزه ها و یا منترل داشتن بر موقعیت ها و یا نیز ترکیبی از این دو مورد باشد.
اضطراب بهنجار و ناهنجار
هیچ گاه اضطراب تنها به دانش آموزان و یا حتی بیماران عصبی و یا روانی اختصاص ندارد، بلکه مشکلی همگانی و جهانی نیز می باشد. اضطراب در نوجوانان دارای نشانه های جسمی نیز می باشد، که شامل؛ زخم معده و تنگی نفس است و همچنین دارای نشانه ها و علائم روحی نیز می باشد که شامل واکنش هایی همانند ترس و نیز افسردگی می باشد.
نکته ی جالب این است که شخص مضطرب علت دقیق و خاصی را نمی تواند برای اضطراب خود بیان کند.
اضطراب طبیعی و بهنجار
این نوع اضطراب شامل آن لحظات اضطراب آوری است که به عنوان مثال؛ فرد قبل از آن که وارد جلسه ی امتحان بشود، تجربه می کند. یک نوع احساس درماندگی است که هیچ شخصی قادر به حل این مشکل پیچیده و مبهمی که برای فرد مضطرب پیش آمده نیست. میزان بهنجاری از اضطراب، می تواند مانند؛ تنش های عاطفی، خود یک انگیزه برای رفتار باشد.
مثلا دانش آموزی که درسش را به درستی یاد نگرفته است، امکان این را دارد که با اضطراب نسبت به آن واکنش نشان بدهد و همین اضطراب در نوجوانان مانع داوطلب شدن او برای پاسخ به همان درس در کلاس بشود. در صورتی که همین اضطراب می تواند باعث شود که دانش آموز را برانگیزد و به گونه ای سوق بدهد تا درسش را به خوبی بیاموزد ت بتواند بر آن حالت خود غلبه کند.
اضطراب ناهنجار
اضطراب ناهنجار دارای دارای درجات متفاوت و فراوانی های مختلف می باشد و سبب رفتار و احساساتی می باشد که سبب جلوگیری از کارائی عملی فرد می شود. در اضطراب شدید و مزمن، فرد تحت یک فشار و تنیدگی ناشی از تعارضات درونی قرار می گیرد.
چنین افرادی به طور معمول از سر درد، دل پیچه، پشت درد شکایت دارند و در همه ی لحظات احساس خستگی به آن ها دست می دهد و احساس ناکامی شدیدی دارند، بدون آنکه دلیل ترس خود را بدانند. این گونه حالت ترس می تواند از چند دقیقه تا چند روز و چند ماه هم ادامه داشته باشد.
نشانه و تاثیر استرس در نوجوانان
استرس بر نوجوانان تاثیر زیادی می گذارد و ممکن است باعث افت تحصیلی و حتی مصرف مواد مخدر برای کاهش اضطراب در نوجوانان شود بنابراین باید نشانه های آن را شناخت و آن را درمان کرد:
- بدخلقی و عصبانیت
- اضطراب و نگرانی بیش از حد
- مشکل خواب
- افزایش یا کاهش وزن
- کاهش علایق نسبت به مواردی که قبلا به آن ها علاقه داشته است.
- کاهش انرژی یا خستگی بیشتر از حد طبیعی
- مشکل در تمرکز
- افت تحصیلی
- کاهش شدید انگیزه
- داشتن افکار منفی
- کناره گیری از دوستان یا فعالیت های مورد علاقه
- کاهش یا افزایش اشتها
- سردرد
- رفتارهای اضطراب مانند جویدن ناخن یا کندن مو
- معده درد
- دندان قروچه
- استفاده از الکل یا مواد مخدر برای خوددرمانی
- علائم فیزیکی غیر قابل توضیح، مانند تیک عصبی
راه های کاهش استرس در نوجوانان
۱. تنفس عمیق
تحقیقات نشان می دهد که کند کردن تنفس ممکن است یکی از موثرترین مهارت های مقابله ای برای اضطراب در نوجوانان باشد، زیرا آرامش را بیش تر و هضم را فعال می کند. در اینجا یک تمرین تنفس آسان ذکر شده است که می تواند به مدیریت استرس نوجوانان در هر شرایطی کمک کند.
- راحت بنشینید، پاها را روی زمین بگذارید، چشمانتان را بسته و دستها را شل کنید و روی رانهایتان قرار دهید.
- به آرامی از طریق بینی نفس بکشید. همانطور که ریه های شما پر می شود، سینه و شکم خود را منبسط کنید. سعی کنید تا پنج، هفت یا هر عددی که احساس راحتی می کند بشمارید.
- به آهستگی از طریق بینی یا دهان نفس بکشید، هر کدام که طبیعی تر است. در حین بازدم می توانید بشمارید. اطمینان حاصل کنید که بازدم به اندازه دم یا طولانی تر است.
- اگر حواستان پرت شد، ذهنتان را به تمرکز روی نفس بازگردانید.
- چند دقیقه تکرار کنید.
- به احساس خود توجه کنید. آیا بدن شما آرام تر از قبل از شروع می باشد؟ آیا ذهن شما آرامتر است؟
۲. ذهن آگاهی را تمرین کنید.
تعداد قابل توجهی از مطالعات نشان می دهد که مدیتیشن و ذهن آگاهی می تواند به کاهش استرس در نوجوان کمک کند. مدیتیشن نوجوانان را تشویق می کند تا احساسات خود را از فاصله کمی مشاهده کنند.
علاوه بر این، محققان این نظریه را مطرح می کنند که تمرین آگاهانه یوگا، پاسخ آرامش را فعال می کند. این تئوری نشان می دهد که ترکیب یوگا از حرکت آهسته و تنفس آگاهانه پاسخ آرام بخشی را در سیستم عصبی آغاز می کند.
۳.فعالیت بدنی
فعالیت بدنی باعث افزایش تولید اندورفین در بدن می شود که ماده شیمیایی «احساس خوب» مغز است. به گفته انجمن روانشناسی آمریکا، ورزش سیستم های فیزیولوژیکی بدن را مجبور می کند تا بسیار نزدیک تر از حد معمول با هم ارتباط برقرار کنند. بنابراین، این کار کارایی بیشتری در پاسخ به استرس ایجاد می کند.
علاوه بر این، انجام یک فعالیت بدنی که از آن لذت میبرند، میتواند احساس تسلط و اعتماد به نفس نوجوان را افزایش دهد. بنابراین به آن ها کمک کنید تا کاری را که دوست دارند انجام دهند انتخاب کنند تا ورزش دیگر به نظر آن ها یک کار طاقت فرسا نباشد.
۴. خواب مناسب
اینکه نوجوانان به اندازه کافی خواب دریافت کنند یا نه، می تواند تأثیر زیادی بر استرس داشته باشد. یک مطالعه در این زمینه نشان داد که نوجوانان وقتی که در شب به اندازه کافی نخوابند در طول روز چه واکنشی نشان میدهند، نتایج نشان داد که نوجوانان محروم از خواب، موقعیتهای استرسزا را بسیار تهدیدکنندهتر از شرکتکنندگان با خواب مناسب می دانستند.
برای بهبود خواب، نوجوانان باید مطمئن شوند که اتاقشان در شب تاریک و خنک است و نیم ساعت یا بیشتر قبل از خواب تلفن و سایر وسایل خود را خاموش کنند. آن ها ممکن است سعی کنند یک روال آرامش بخش قبل از خواب را معرفی کنند که شامل خواندن، نوشتن یا گوش دادن به موسیقی آرامبخش است.
۵. تمرین تمدد اعصاب
تکنیکهای تمدد اعصاب که میتوانند به نوجوانان در مدیریت استرس کمک کنند، شامل مراحل زیر می باشد:
- روی یک سطح راحت دراز بکشید.
- با منقبض کردن ماهیچه های انگشتان پا شروع کنید.
- آن ها را برای حدود پنج ثانیه منقبض نگه دارید و سپس آن عضلات را شل کنید.
- تمام بدن را به مدت ۳۰ ثانیه شل کنید.
- بعد پای خود را منقبض کنید، حدود پنج ثانیه نگه دارید و رها کنید. ۳۰ ثانیه استراحت کنید.
- به حرکت خود به سمت بالا ادامه دهید، هر ناحیه از بدن را برای چند ثانیه منقبض کنید، رها کنید و سپس اجازه دهید تمام بدنتان شل شود.
۶. از مشاور کمک بگیرید
در حالی که برخی از استرس ها در زندگی اجتناب ناپذیر است، نوجوانان می توانند راه های آرامش به منظور کاهش اثرات منفی کار کنند. هدف از بین بردن تمام استرس ها نیست (این غیرممکن است!) بلکه یادگیری نحوه مدیریت اضطراب در نوجوان است. یادگیری چگونگی کاهش استرس در دوران نوجوانی برای آن ها در طول زندگی مفید خواهد بود.
با این حال، مدیریت استرس برای نوجوانان برای رسیدگی به مسائل روانی مانند تروما، PTSD، آسیب به خود، افسردگی و اختلالات اضطرابی کافی نیست. در این موارد، پشتیبانی حرفه ای ضروری است.
درمان قطعی استرس و اضطراب در نوجوان تضمینی بدون عوارض در مرکز مشاوره ستاره ایرانیان با دستگاه های نوین، جدید و تکنیک های روانشناسی انجام می شود. رزرو وقت با شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲و ۰۲۱۲۲۲۴۷۱۰۰و ۰۹۰۳۵۶۷۳۰۵۰ و ۰۹۱۰۸۳۴۷۵۹۷ امکان پذیر است.
۷. ایجاد خوش بینی
خوشبختانه، نوجوانان می توانند با یادگیری توجه بیشتر به رویدادهای مثبت به جای رویدادهای منفی، خوش بینی ایجاد کنند. نوجوانان به جای تمرکز بر چیزهایی که در روزگارشان اشتباه بوده است، می توانند مثبت اندیش شوند.
خانواده همچنین می توانند برای تشویق خوش بینی با یکدیگر همکاری کنند. به عنوان مثال، هر شب دور میز شام بچرخید و از هر یک از اعضای خانواده بخواهید در مورد سه موردی که آن روز خوب پیش رفت صحبت کنند. این ها می تواند شامل چیزهای کوچکی مانند خوردن پیتزا برای ناهار و چیزهای بزرگتر مانند امتحان دادن یا گفتگو با یک دوست باشد.
۸. تنظیم احساسات شدید
هنگامی که نوجوانان تحت فشار استرس، اضطراب یا ترس هستند، می توانند این ابزار را امتحان کنند. این تمرین برای تصدیق و رهاسازی احساسات استفاده می شود.
- به تنفس خود توجه کنید و آگاهانه آن را آهسته تر و عمیق تر کنید.
- بدن خود را شل کنید، اجازه دهید عضلات از سر تا انگشتان پا آزاد شوند.
- با احساساتی که در بدن و ذهن خود تجربه می کنید هماهنگ شوید.
- آنچه را که احساس می کنید با شفقت و بدون قضاوت مشاهده کنید.
- به احساسات خود اجازه دهید بروز پیدا کنند.
۹. با آن ها صحبت کنید
با آنها در مورد مشکلات خانوادگی صحبت کنید، و اینکه چگونه قبلاً دوران سختی را پشت سر گذاشتهاید. به آن ها اطلاع دهید که می تواند این احساسات را مدیریت کند.
- از آنها بپرسید که نگران چه چیزی هستند: «چه چیزی شما را بیشتر آزار می دهد؟ چه چیزی شما را اذیت می کند؟» سوالات باز
- همیشه بهترین هستند زیرا می توانند اطلاعات کلیدی در مورد نحوه رسیدگی به مسائل کودکان ارائه دهند.
- به احساسات آن ها گوش دهید و تأیید کنید.
- مکالمات مکرر داشته باشید.
سخن پایانی
همانطور که قبلا به آن اشاره شد، اضطراب یکی از حالت های مشترک شخصیتی بین همه ی نوجوان است. عملا همه ی دانش آموزان از اضطراب امتحانات در رنج و عذاب هستند. شاید اضطراب دلهره ی دانش آموزی که اکثرا نمره ی ۲۰ می گیرد نسبت به دانش آموزی که تلاش او از سطح متوسط هم کمتر است، بیشتر باشد. به طور کل می توان در مورد دانش آموزانی که دارای توانایی ذهنی متوسطی هستند، گفت که به گونه ای قابل ملاحظه، اضطراب در پیشرفت تحصیلی آنان مداخله دارد. مفید ترین راه برای مقابله با اضطراب در نوجوانان، داشتن برنامه های درست مشاوره و راهنمایی می باشد.
منبع : اضطراب در نوجوانان