روان درمانی عمیق

روان درمانی عمیق بیانگر یکی سری از روش های درمانی است که به جای یک حالت  و یا شرایط خاص، بخش ناخود آگاه را در نظر می گیرد.

این رهیافت میان رشته ای درمانی، بر مبنای این ایده می باشد که همه افراد دارای مشخصات یا مولفه های طبیعی هستند که می تواند بر طرز عمل آنها، که در اغلب موارد به صورت نا خود آگاه می باشد، تاثیر بگذارد.

این طرز عمل ها – همانند توانایی احساس، انتخاب، کار، دوست داشتن یا احساس آزاد –  می تواند به طور منفی، تحت تاثیر این مولفه ها قرار گیرند.

همچنین ممکن است که افراد برای حل کردن دردهای تجربه شده خود در نتیجه یک فرآیند غیر متوازن، به درمان مراجعه کنند.

درمان های عمیق می تواند به افراد کمک کند تا این افراد نیروهایی را که بر روی آنها تاثیر گذار است را کشف کنند و به یک شناخت هوشیارانه در مورد آنها دست یابند.

همچنین این افراد برای داشتن یک شناخت بهتر نسبت به وضعیت فعلی خودشان، این نیروها را مورد مطالعه قرار می دهند.

• توسعه و نظریه درمان عمیق
• درمان عمیق به چه نحوی کار می کند؟
• چه نوع مشکلاتی می توانند با استفاده از روش درمانی عمیق رفع شوند؟
• آموزش برای درمان عمیق
• نگرانی ها و محدودیت ها

توسعه و نظریه روش درمانی عمیق

واژه “روان درمانی عمیق” برای اولین بار در اواخر دهه ۱۹ ام و توسط اگن بلولر[۱] که سرپرست تیمارستان بورقولزلی[۲] در شهر زوریخ (جایی که بعدها کارل جان[۳] در آن روان پزشک بود) بود، مورد استفاده قرار گرفت.

پیشگامان این روش درمانی همانند کارل جانگ، پیر جنت و اوتو رنک[۴] منجر به پیشبرد این روش و کاربردهای امروزی آن شدند، که شامل روش های درمانی و رهیافت های تحقیقاتی گسترده ای می شود که تلاش دارد تا اعماق ذهن ناخود آگاه را کشف کند.

این رهیافت ها شامل مولفه های روان کاوی و روان شناسی جانگین[۵] (طرفداران جانگ)، با روان شناسی شفاف و صریح و اگزیستیانیلیسم (مکتب وجود نگری) و سایر روش ها می باشند.

روش درمانی عمیق بیانگر چندین روش درمانی است، ولی به سه مکتب کلی تقسیم شده است: روان کاوی، روان شناسی انفرادی؛ و روان شناسی تحلیلی. روان کاوی بر مبنای ایده های سیگموند فروید[۶] ، روان شناسی انفرادی بر مبنای ایده های آلفرد آدلر[۷] و روان شناسی تحلیل بر مبنای ایده های کارل جانگ می باشند.

نظریه مبنایی مربوط به درمان عمیق این ایده می باشد که بخشی از روان انسان به صورت فرآیند هوشیاری و بخشی به صورت فرآیند ناهوشیار می باشد که تجاربی سرکوب شده و مشکلات شخصی را به صورت نیروهای انباشت شده و به شکل الگوهای اولیه، ذخیره می کند.

روان شناسی عمیق آن چیزی را که به عنوان روح شناخته می شود، یا نقطه تعامل مابین شفاف بودن وضعیت روانی و جنبه های شخصی، را به عنوان بخش مهم در مباحث مربوط به دوره های درمانی مد نظر قرار می دهد.

بکار گیری و شرکت داشتن بخش روان ناهوشیار در درمان، یکی از اصول مهم در زمینه درمان عمیق می باشد.

چرا که باور بر این است که کشف کردن لایه های روانی از طریق روان شناسی عمیق، یکی از مولفه های مهم مربوط به بهزیستی عاطفی، خود اکتشافی و رشد می باشد.

[۱] Eugen Bleuler

[۲] Burgholzli

[۳] Carl Jung

[۴] Pierre Janet and Otto Rank

[۵] Jungian

[۶] Sigmund Freud

[۷] Alfred Adler

درمان عمیق به چه نحوی کار می کند؟

دوره های درمان عمیق به صورت انفرادی صورت می گیرند.

به دلیل اینکه بررسی و کشف کردن بخش ناخود آگاه و ناهوشیار به سطوح بالای اعتماد و پذیرش نیاز دارد، در رهیافت های درمانی عمیق تاکید زیادی بر روی ارتباط مابین درمانگر و فرد درمانجو می شود.

یک دوره می تواند شامل بررسی اتفاقات فعلی و همچنین تجربیات گذشته باشد؛ در هر دو مورد، درمانگر از طریق فرآیند خود آگاهی و بینش درونی درمانجو، از آنها حمایت می کند.

درمانگر ها می توانند از طریق بررسی شرایط ناخود آگاه، ارائه حمایت و راهنمایی به درمانجو ها کمک کنند و آنها را به تفکر تشویق کنند تا به یک شناخت کامل از خودشان دست یابند.

اطلاعات جدیدی که در این مرحله کسب می شود می تواند به عنوان ابزاری برای توسعه و رشد ویژگی ها و مولفه های مثبتی بکار برده شود که در مراحل اول با سطوح هوشیار و در مراحل بعدی با سطوح ناهوشیار ادغام و ترکیب شوند.

تکنیک های مورد استفاده در درمان عمیق که می تواند منجر به رشد و تغییر در فرد شود، عبارتند از:

• نحوه پرسش سقراطی، که درمانگر ها با صمیمیت و ملایمت از افراد درمانجو سوالاتی می پرسند، ولی این سوالات، سوالات چالشی و بحث برانگیز می باشند.

این سوالات به افراد کمک می کند تا آگاهی آنها نسبت به محرک های ناخود آگاه و تجارب اولیه افزایش یابد.

بعد از آن، می توان از پرسش سقراطی برای کمک به افراد استفاده کرد تا آنها الگوهای جایگزین و واقعی تر را برای اقدامات و واکنش های خود انتخاب کنند.

در غیر این صورت، واکنش ها نمی توانند تاثیر قابل توجهی بر روی عوامل ناخود آگاه بگذارند.

• تجسم راهنمایی شده و مشخص، که توسط درمانگر استفاده می شود و افراد درمانجو از طریق بررسی و کشف تجارب احساسی کامل نسبت به خاطرات اولیه خودشان، راهنمایی می شوند.

درمانگر با استفاده از بررسی های جزئی در مورد تجاربی که منجر به ایجاد احساس پستی و یا دلسردی در آنها شده است، می تواند برای دست یابی به یک آگاهی مشخص کمک کند و فرد درمانجو را مورد حمایت و تشویق قرار دهد تا آنها تصاویر و خاطرات اولیه را یادآوری کنند.

• نقشی که سناریوهای آینده ایفا می کنند، و می تواند منجر به ایجاد محیط امن برای افراد درمانجو شود تا آنها برنامه ها و الگوهای جایگزین و عقلایی را برای اقدامات خود انتخاب کنند.

ایفای این نقش می تواند شامل تمرینات مربوط به سناریوهای چالشی باشد که روز به روز چالش آنها در حال افزایش است، بنابراین افراد می توانند این فرصت را پیدا کنند که از رفتارها و روش های تفکر جدید، که مورد حمایت و پذیرش درمانگر است، استفاده کنند.

درمان عمیق برای چه مشکلاتی می تواند مفید باشد؟

برای افرادی که دارای مشکلات ، آسیب ها و یا نگرانی هایی با ریشه های عمیق هستند که نمی توانند به صورت کامل آن را بشناسند، روش درمانی عمیق می تواند به عنوان یک روش درمانی مفید برای این افراد مورد استفاده قرار گیرد.

بنابراین، افرادی که اضطراب، افسردگی، مشکلات رابطه ای، نگرانی های جنسی ، وسواس عملی یا دیگر چالش های مربوط به زندگی را تجربه می کنند، می توانند با استفاده از درمان عمیق، قادر به کشف و شناخت ریشه های این مشکلات باشند.

در حالت کلی، درمان های عمیق بر حل مشکل یا مسئله خاص تمرکز ندارند، بلکه به دنبال شناسایی حیطه کلی مربوط به احساسات هوشیارانه و ناهوشیارانه افراد می باشند.

برای افرادی که تمایل دارند تا زمانی را صرف شناخت عمیق تر مواردی کنند که باعث شده است آنها به درمانی مراجعه کنند، روش درمان عمیقی می تواند یک رهیافت مفیدی باشد

مطالعات نشان داده است که درمان عمیق می تواند نتایج مهم و پایدار داشته باشد.

معمولا این رهیافت درمانی، طولانی مدت تر از روش های درمانی متمرکز شده بر حل مشکل می باشند.

برای افرادی که تمایل دارند تا زمانی را صرف شناخت عمیق تر مواردی کنند که باعث شده است آنها به درمان مراجعه کنند، رهیافت درمانی عمیق می تواند یک روش مفیدی باشد.

یکی از پیامدهایی که می تواند در نتیجه روان درمانی عمیق ایجاد شود، افزایش خود آگاهی و شناخت عمیق نسبت به خود می باشد.

افرادی که در شناخت هدف زندگی خود با مشکل مواجه هستند و یا به دنبال یافتن یک طبقه بندی مشخص از اهداف خودشان هستند، می توانند به روش های درمانی عمیق مراجعه کنند و با آگاهی یافتن نسبت به شرایط ناخود آگاه خود، مشکلات خود را حل کنند.

در نتیجه، آنها می توانند یک حس بهتری نسبت به خود واقعی شان داشته باشند و آزادی بیشتری را در رابطه با نگرانی های تاثیر گذار بر خودشان حس کنند و ظرفیت خودشان در رابطه با ثابت نگه داشتن قدرت و روابط سالم با دیگران افزایش یابد.

در طول درمان عمیق، ضروری است تا افراد در یک وضعیت تفکر انتزاعی قرار بگیرند.

تکنیک های مورد استفاده در طول درمان ایجاب می کند که افراد درمانجو معانی مختلفی را از مفاهیم در نظر بگیرند، الگوهای رفتاری خودشان را بررسی کنند و معانی را در نظر بگیرند که اصلی و واقعی نیست.

در برخی از موارد، افراد درمانجو تمایل و توان قرار گرفتن در وضعیت تفکر انتزاعی را ندارند یا ترجیح می دهند که در چنین وضعیتی قرار نگیرند.

روش های درمانی عمیق برای افرادی که ترجیح می دهند در طول درمان از یک رهیافت متمرکزی استفاده کنند، یک روش ایده آل و مناسب نمی باشد.

آموزش درمان عمیق

معمولا درمان عمیق از طریق متخصصان سلامت روانی ارائه می شود که روان درمانگر نامیده می شوند.

درمان عمیق تنها یکی از روش های درمانی است که یک درمانگر می تواند ارائه دهد.

انجمن روان کاوی آمریکا برنامه های آموزشی را تنظیم می کند که درمانگران می توانند با طی آنها به متخصصان مجاز در درمان عمیق تبدیل شوند.

معمولا دوره های گواهی نامه ای مربوط به روان کاوی، شامل حداقل چهار سال مطالعه گسترده است.

به منظور شرکت در برنامه های مورد تایید انجمن روان کاوی آمریکا، افراد باید درجه های زیر را به دست بیاورند:

• دکترای پزشکی (MD)

• دکترای دارو شناسی اوستئوپاتیک (DO)

• درجه دکتری در روان شناسی، علوم اجتماعی و یا دیگر رشته های علمی مربوط به سلامت روان

• درجه ارشد در رشته های مرتبط، در مواردی که درجه ارشد، بالاترین درجه بالینی می باشد، همانند خانواده و ازدواج درمانی و یا پرستاری روان پزشکی

نگرانی ها و محدودیت های مربوط به درمان عمیق

درمان عمیق معمولا یک روش درمانی عمیق و نسبتا گسترده می باشد.

درمانگر باید قبل از شروع درمان عمیق، اطلاعات مربوط به هزینه های بالقوه درمان را به اشتراک بگذارد.

همچنین افراد درمانجو باید آگاهی داشته باشند که سایر روش های درمانی می تواند در مدت زمان کوتاهی، مشکلاتی را شناسایی کنند که باعث شده است آنها به درمان مراجعه کنند.

به دلیل وجود یک تمایل عمومی برای کاهش هزینه مراقبت سلامتی، بیشتر شرکت های بیمه ای الزام می کنند که ارائه کنندگان درمان، یک درمان برنامه ریزی شده و دارای محدودیت زمانی را اجرا کنند.

شرکت های بیمه ای حمایت خوبی را در مورد روش های درمانی عمیق ارائه نمی کنند، و افرادی که به درمان عمیق مراجعه می کنند باید نسبت به این مسئله آگاهی داشته باشند که ممکن است تحت پوشش بیمه ای نباشند.

با گذشت زمان، انواع مختلفی از روش های درمان عمیق برای بهبود تعدادی از مشکلات مربوط به سلامت روان به کار رفته است.

ولی بر اساس مطالعات اخیر، و همچنین شواهد عینی مربوط به درمانگران سلامت روانی، فقط برای برخی از افراد روش درمانی عمیق یک روش مناسبی باشد.

ممکن است برخی از افراد روش های درمانی مختصرتر و رهیافت های متمرکز شده بر حل مشکل موجود را ترجیح دهند.

همچنین روش درمانی عمیق ایجاب می کند که افراد با عواطف و احساساتی مواجه شوند که ممکن است دردناک باشد، و شرکت کنندگان در درمان عمیق، باید آگاهی داشته باشند که احتمالا این رهیافت منجر به ظهور عواطف و احساسات قوی و منفی بالقوه ای می شود.

ممکن است که این افراد قبل از دستیابی به یک وضعیت بهتر، برای یک مدتی، وضعیت بدتری در مقایسه با شرایط قبل از درمان داشته باشند.

ترجمه و گردآوری : دکتر یاسر دادخواه