رابطه هر فرد با مادرش یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین رابطه در زندگی او می باشد. رابطه ای که بر جهان بینی، آن چه درباره خود و دیگران فکر می کنیم و حتی موفقیت هر شخص تاثیر بسیار زیادی دارد؛

ارتباط با مادری سمی می تواند تبعات زیادی به همراه داشته باشد؛ منظور از سمی بودن، رابطه خطرناک و نادرست است. اگر شما با احساس بی ارزشی، اضطراب، افسردگی، تحت کنترل بودن بزرگ شده اید، احتمالا مادری سمی داشته اید.

مادر غرغرو

در این مطلب، به بررسی نشانه هایی می پردازیم که بیانگر رفتار سمی مادر است.

۱- مادری که عقایدش را به شما تحمیل می کند

وجود تعارض در روابط مادر و فرزندی اجتناب ناپذیر است، گاهی اوقات مادران با نظر فرزندان خود مخالف هستند و گاهی اوقات برعکس. با این حال، برخی از مادران توانایی کنترل خشم و حل تعارضات با فرزندان خود را به شیوه ای سالم نداشته باشند.

مادران سمی خشم خود را به روش های منفی، مانند داد و فریاد زدن، ابراز کنند. با گذشت زمان کودکان به خاطر این رفتار سمی دچار ترس، اضطراب یا حتی تمایلات خشونت آمیز شوند.

۲- مادری که انتظارات بیش از حد و نامعقول دارد.

یک مادر سمی خواسته های غیرعادی و طاقت فرسایی از فرزند خود داشته باشد؛ ممکن است از شما انتظار داشته باشند که به خاطرش همه چیز را کنار بگذارید و فقط به نیازهای او توجه کنید.

حتی اگر شما زندگی خود را داشته باشید و اگر سعی کنید «نه» بگویید، با عصبانیت، انتقاد یا احساس گناه پاسخ دهند. احساس کنید در تسلیم شدن به خواسته های آن ها گرفتار شده اید. این رفتار با گذشت زمان می تواند شما را به سمت خشم، رنجش و دلخوری سوق دهد.

۳-مادری که شما را بازی می دهد تا به اهدافش برسد.

بازی دادن یک ویژگی بارز والدین سمی است. فردی با این ویژگی، سعی می کند افکار، احساسات یا رفتار شخص دیگری را به نفع خود تغییر دهد و این کار اغلب به روشی غیرقابل لمس انجام می شود؛ برای مثال، این فرد ممکن است به شما کمک می کند، زیرا درخواست بزرگتری دارد از شما دارد. اگر «نه» بگویید، می گویند که به آن ها مدیون هستید و با این روش می تواند شما را مجبور به انجام آن درخواست کند.

از خود بپرسید که آیا افکار، احساسات و اعمال شما متعلق به خودتان است یا به نظر می رسد تحت تأثیر شخص دیگری قرار گرفته است، با جواب دادن به این سوال می توانید بفهمید که آیا بازیچه قرار گرفته اید یا نه؟

۴- مادری که به حریم خصوصی شما توجه نمی کند.

یکی از رایج ترین ویژگی های یک مادر سمی، رعایت نکردن حریم خصوصی است، شما سعی می کنید در رابطه خود محدودیت هایی تعیین کنید، اما مادر شما این قوانین را نادیده گرفته است؛ به عنوان مثال، ممکن است از او خواسته باشید که به حریم خصوصی شما احترام بگذارد، اما بعد متوجه شوید که نوشته های دفترچه خاطرات شما را خوانده یا در شبکه های اجتماعی شما سر می کشد.

اگر مادر شما چنین رفتاری داشته باشد، احساس تجاوز به حریم شخصی و ناتوانی کنید و حتی تصور کنید که دیگران مانند مادرتان به مرزهای شما احترام نخواهند گذاشت.

۵-او موفقیت های شما را کم اهمیت جلوه می دهد.

اگر متوجه شدید که مادرتان موفقیت های شما را کم اهمیت جلوه می دهد یا آن ها را نادیده می گیرد، با یک رابطه سمی روبرو شده باشید؛ متوجه شوید که هر کاری که انجام می دهید، هرگز واقعاً احساس نمی کنید که تأیید مادرتان را به دست آورده اید.

این مادران ممکن است به دلیل احساس ناامنی و حسادت خود نتوانند به فرزندشان افتخار کنند، این ویژگی می تواند به شدت آسیب زا باشد زیرا هر فرزندی نیاز دارد تا مورد تایید والدینش قرار گیرد.

۶-مادری که با گفتار یا رفتارش به شما صدمه می زند.

یک مادر سمی بدون فکر کردن به اینکه چگونه بر فرزندانش تأثیر می گذارد، چیزهایی بگوید یا انجام دهد. آنقدر بر نیازهای خود متمرکز باشد که نمی تواند درک کند رفتارش چه احساسی در شما ایجاد می کند؛ در موارد شدید این می تواند شامل آزار فیزیکی یا کلامی باشد.

ممکن است حتی در بزرگسالی توسط یک مادر سمی مورد سوء استفاده قرار بگیرید. اگر مادرتان در دوران کودکی شما را مورد آزار جسمی قرار می داد، با بزرگ‌تر شدن این رفتارش به به آزار کلامی تبدیل شود.

اغلب مادرانی که نسبت به فرزندانشان بدرفتاری می کنند، در دوران کودکی خود نیز مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند.

۷-او از عذرخواهی امتناع می کند.

یکی دیگر از نشانه های یک مادر سمی این است که او مسئولیتی به عهده نمی گیرد و در قبال اشتباهب که مرتکب شده است عذرخواهی نمی کند. ممکن است حرفی بزنند یا کاری انجام دهند که آزار دهنده است، اما انتظار دارند که شما بدون نادیده بگیرید و بدون توجه از کنارشان رد شوید.

در برخی موارد نیز متوجه شوید که برای حفظ آرامش در خانواده، به خاطر چیزهایی که تقصیر شما نیست، عذرخواهی می کنید؛ این شرایط بسیار آزاردهنده خواهد بود و باعث می شود شما احساس عصبانیت و آسیب دیدن داشته باشید، بدون اینکه هیچ راهی برای بیان و یا رفع این احساسات داشته باشید.

۸-مادری که شما را کنترل کند.

اگر احساس می کنید که مادرتان تلاش می کند، روی چیزی که فکر می کنید، احساس می کنید یا انجام می دهید کنترل داشته باشد، ممکن است با یک رابطه سمی روبرو شده باشید؛ برای مثال، مادرتان تصمیم بگیرد به چه دانشگاهی بروید، با چه کسی قرار ملاقات بگذارید، یا حتی در بزرگسالی چه لباسی بپوشید.

تلاش های او برای کنترل شما باعث شود که کنار بکشید یا برای تعیین حد و مرز تلاش کنید و یا فقط تسلیم شوید.

داشتن یک والدین کنترل کننده، می تواند شما را از یادگیری مهارت هایی که به عنوان یک بزرگسال برای رشد و موفقیت به آن نیاز دارید باز دارد. در نتیجه ممکن است شما در بزرگسالی نسبت به خود مطمئن نباشید یا احساس گمگشتی کنید.

۹-مادری که همدلی کردن نمی داند.

همدلی به معنای توانایی در نظر گرفتن و درک تجربه عاطفی دیگران است و نقش مهمی در فرزندپروری دارد. کودکان همدلی را از والدین خود یاد می گیرند و با توجه به رفتار آن ها می آموزند که چگونه با دیگران همدلی کنند. همدلی کمک می کند تا فرزند، اتفاقات را با والدین در میان بگذارد و از آسیب جلوگیری می کند.

مادران سمی اغلب با فرزندان خود همدلی ندارند و در ابراز محبت، درک و صمیمیت ناسازگار هستند؛ به این دلیل باشد که آن ها خودشان از خانواده های سمی بودند که در آن ها همدلی ابراز نمی شد. متأسفانه، فقدان همدلی می تواند منجر به پیوند ضعیف بین مادر و فرزند شود.

اثرات منفی رفتار مادر بر سلامت روان فرد چیست؟

در این مطلب سعی شد که برخی از رایج ترین رفتارهایی که بین مادران سمی وجود دارد را ذکر کنیم، اما این رفتارها می تواند در خانواده های مختلف و در بین افرادی با اختلالات مختلف، متفاوت باشد. برای مثال علائم در یک مادر مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته با مادری که با اختلال شخصیت و یا فردی که تمایلات ضد اجتماعی دارد متفاوت است.

تأثیرات روحی و روانی مادر سمی بر فرزند به نوع بیماری و مشکلات مادر، این که چه مدت زمانی با او بوده است و اینکه آیا کودک با بزرگسالان دیگر در زندگی روابط مثبت داشته است یا نه، وابسته است.

اگر شما با بزرگسالانی حامی، مراقبت و دوست داشتنی که با شما خوب رفتار می کردند، نیز در ارتباط نزدیک بوده اید، با داشتن رابطه منفی با مادرتان کنار بیایید.

برخی از مشکلات رایجی که بزرگ شدن با یک مادر سمی می تواند در فرد ایجاد کند اضطراب و افسردگی در دوران کودکی و بزرگسالی است، همچنین افرادی که در خانواده های سمی بزرگ شده اند ممکن است، مستعد سوء مصرف مواد مخدر و الکل باشند و همچنین در روابط شخصی با مشکلاتی روبرو شوند.

فردی که در کودکی مورد آزار جسمی، عاطفی یا جنسی قرار داشته است، در معرض خطر ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) باشید؛ (PTSD) نوعی اختلال روان است که می تواند در پاسخ به تروما ایجاد شود.

برقراری یک رابطه سالم با فرزندان برای فردی که مادر سمی داشته است، می تواند دشوار باشد. احتمال روابط و رفتارهای خشونت آمیز با فرزندان در بین بزرگسالانی که مورد کودک آزاری قرار داشته اند، بیشتر است؛ با این حال، همیشه اینطور نیست و می توان این چرخه نسلی معیوب را متوقف کرد و با آگاهی از خطر و اقدام برای رفع این مشکلات، می توانید از بروز رفتارهای سمی مشابه در خانواده خود جلوگیری کنید.

نکات مهم پایانی

اگر شما توسط مادری سمی بزرگ شده اید، نگران نباشید زیرا می توانید با مراجع با مشاوره خانواده مشکلات خود را شناسایی و رفع کنید. درمان چه به صورت گروهی چه به صورت فردی می تواند به شما در کنار آمدن با گذشته کمک کند؛ زمانی که از تأثیر گذشته خود بر شما آگاه شوید، درمان می تواند به شما کمک کند تا راه های سالم تری برای کنار آمدن با این تجربیات را بیاموزید و همچنین فرصتی را فراهم می کند تا شما در مورد نحوه تفکر، احساسات و رفتارتان نسبت به خود و دیگران تامل کنید و اگر مشکلاتی وجود دارد با کمک درمانگر خود، برای حل آن اقدام نمایید.