ترس از ارتفاع (Acrophobia) بر خلاف دیگر فوبیا های خاص مانند ترس از پرواز است، ترس از ارتفاع می تواند باعث ترس شما از چیزهای مختلفی شود که شامل دور بودن از زمین است. بسته به شدت فوبیا، فرد درگیر فوبیا ارتفاع ممکن است به اندازه بالا رفتن از نردبان و بودن در طبقه بالای ساختمان بترسد.
فوبیا ارتفاع یکی از رایج ترین فوبیاها است. تقریباً ۳ تا ۶ درصد افراد آکروفوبیا دارند، متاسفانه ترس از ارتفاع در زنان دو برابر مردان است و بنابراین بیش تر می تواند زندگی آن ها را تحت تاثیر قرار دهد.
علائم فوبیا ارتفاع
از نظر احساسی و جسمی، پاسخ به ترس از ارتفاع مشابه پاسخ به هر فوبیای دیگری است. ممکن است هرگز سرگیجه را تجربه نکنید، اما علائم زیر نشانه های فوبیا ارتفاع می باشند:
- علائم عاطفی: وقتی متوجه می شوید که از سطح زمین فاصله گرفته اید ممکن است احساس وحشت کنید. ممکن است به طور غریزی شروع به جستجوی چیزی برای چسبیدن به آن کنید و متوجه شوید که نمی توانید به حس تعادل خود اعتماد کنید. واکنشهای رایج شامل پایین آمدن فوری، خزیدن روی چهار دست و پا و زانو زدن یا پایین آوردن بدن است.
- علائم فیزیکی: این علائم شامل شروع به لرزیدن، عرق کردن، تپش قلب و حتی گریه کردن یا فریاد زدن می باشد. ممکن است احساس ترس و فلج داشته باشید.
- اضطراب و اجتناب: اگر فوبیا ارتفاع دارید، احتمالاً از موقعیتهایی که ممکن است باعث شود در مکانهای مرتفع باشید، وحشت کرده و از آن ها اجتناب می کنید. به عنوان مثال، ممکن است نگران این باشید که تعطیلات آینده ممکن است در طبقه بالا هتل قرار بگیرید یا از ترس استفاده از نردبان تعمیرات خانه را به تعویق بیندازید.
- تعریق
- احساس وحشت یا فلج شدن
- تپش قلب
- ترس از گیر افتادن در مکانی که بلند است.
- گریه یا فریاد زدن
- حمله پانیک
- تنگی نفس
- سردرد و سرگیجه
علل ترس از ارتفاع
تحقیقات نشان میدهد که عدم تمایل به ارتفاع نه تنها برای انسان ها بلکه برای همه موجودات ممکن می باشد. در سال ۱۹۶۰، النور جیبسون و ریچارد دی واک، روانشناسان مشهور، در آزمایش های خود نشان دادند که نوزادان در حال خزیدن، همراه با نوزادان گونه های متعدد حیوانات، از عبور از یک صفحه شیشه ای ضخیم که در ارتفاع قرار داشت، خودداری می کردند. حتی حضور مادر نوزاد که تشویق کننده او را صدا می کرد، نوزاد را متقاعد نکرد که عبور کند.
بنابراین، به نظر می رسد آکروفوبیا حداقل تا حدی ریشه ذاتی داشته و احتمالاً به عنوان یک مکانیسم بقای تکاملی شناخته می شود. با این وجود، اکثر کودکان و بزرگسالان احتیاط می کنند، اما به شدت از ارتفاع نمی ترسند. ترس از ارتفاع، مانند همه فوبیاها، به نظر می رسد واکنش بیش از حد از ترس طبیعی باشد.
فوبیاهای مرتبط با فوبیا ارتفاع
برخی افراد تصور می کنند فوبیا ارتفاع دارند درحالی که از فوبیاهای دیگر رنج می برند، انواع فوبیاهای مرتبط در ادامه ذکر شده است:
- ترس از پله یا شیب
- ترس از پله برقی
- ترس از سرگیجه
- ترس از کوهنوردی
- ترس از سقوط
- ترس از صخره
- ترس از پرواز
محرک های ترس از ارتفاع
محرکهای آکروفوبیا در افراد مختلف متفاوت است، اما میتواند شامل موارد زیر باشد:
- آسمان خراش
- صخره
- پرواز با هواپیما
- آسانسور
- صخره نوردی
- پله برقی
- راه پله
- عبور از پل
- رانندگی روی پل هوایی
درمان ترس از ارتفاع
فوبیا ارتفاع می تواند علائم مشترکی با سایر انواع فوبیا داشته باشد. بنابراین اگر علائم ترس از ارتفاع را تجربه کرده یا در زندگی شما اختلال ایجاد کرده است موارد زیر را فراموش نکند.
درمان فوبیا ارتفاع عبارتند از:
روان درمانی
درمان شناختی- رفتاری یا CBT، درمان اصلی فوبیاهای خاص است. تکنیک های رفتاری که شما را به تدریج در معرض موقعیت ترسناک قرار می دهد (حساسیت زدایی سیستماتیک) در این درمان استفاده می شود. علاوه بر این، روشهایی برای متوقف کردن استرس و اضطراب نیز به شما آموزش داده میشود .
رو برو شدن با ترس
به طور سنتی، قرار گرفتن در معرض ارتفاع واقعی رایج ترین راه حل است. با این حال، یک مطالعه تحقیقاتی منتشر شده در سال ۲۰۱۷ نشان داد که واقعیت مجازی ممکن است به همان اندازه موثر باشد. مزیت اصلی درمان واقعیت مجازی صرفه جویی در هزینه و زمان است. این روش در همه جا در دسترس نیست، اما احتمالاً با گذشت زمان، دسترسی به آن آسان تر خواهد شد.
دارو درمانی
گاهی اوقات ممکن است برای تسکین کوتاهمدت در موقعیتهای خاص از آرامبخشها یا مسدودکنندههای بتا استفاده شود تا به تسکین هراس و اضطرابی که احساس میکنید کمک کند. داروی D-سیکلوسرین (D-cycloserine) از سال ۲۰۰۸ در آزمایشهای بالینی برای درمان اختلال اضطراب استفاده شده است. مطالعهای در سال ۲۰۱۲ نشان داد که استفاده از این دارو همراه با درمان شناختی-رفتاری ممکن است نتایج را بهبود بخشد. با این حال تحقیقات بیش تری باید در این مورد صورت بگیرد.
هیپنوتیزم درمانی
هیپنوتیزم درمانی شامل کمک به فرد برای ورود به وضعیتی آرام و عمیق است. سپس درمانگر از تصویرسازی هدایتشده و تکنیکهای دیگر به فرد کمک می کند تا بر فوبیا خود غلبه کند.
شواهد نشان می دهد که هیپنوتیزم درمانی ممکن است برای کمک به افراد برای غلبه بر ترس از ارتفاع مفید باشد. با این حال، تحقیقات علمی بیشتر برای درک مزایای بالقوه هیپنوتیزم درمانی ضروری است.
تمرین آرامش
پانجام یوگا، تنفس عمیق، مدیتیشن یا آرام سازی پیشرونده عضلانی می تواند به شما در مقابله با استرس و اضطراب کمک کند. ورزش منظم نیز می تواند کمک کند. کارهای زیر برای آرامش بیش تر می تواند به شما کمک کند:
- خواب کافی و ورزش
- مراجعه منظم به درمانگر
- تمرین فعالیت های ذهن آگاهی
- تمرین تکنیک های تمدد اعصاب مانند تنفس عمیق و یوگا
- تماس با خانواده و دوستان برای حمایت بیش تر
- پیوستن به یک گروه حمایتی
- برای مقابله با ترس خود به الکل، مواد مخدر یا حتی داروی ضداضطراب تجویز شده تکیه نکنید. انجام این کار می تواند یک وابستگی ناسالم ایجاد کرده و توانایی شما را برای رویارویی با ترس خود کم تر می کند.
ترس از ارتفاع در کودکان
هرگز کودک را تحت فشار قرار ندهید و در صورتی که ترس خود را آشکار کرده است بهتراست که روش های زیر را پیش بگیرید.
حمایت کنید
در مکان های مرتفع دست او را بگیرید، از زیبایی های محیط تعریف کنید و ترس او را مسخره نکنید.
مشاهده درمان ترس ارتفاع در کودکان
به او اجازه دهید که سرگرمی کودکان دیگر را نگاه کرده تا متوجه شود که ترس او معقولانه نیست. علاوه بر این سعی کنید که ترس خود را به فرزندتان انتقال ندهید.
کودک را تحت فشار نگذارید
همان طور که بیان شد ترس خود را فرزندتان نشان نداده و ترس آن را نیز مسخره نکنید تا فرزندتان بتواند همیشه مشکل خود را نزد شما مطرح کند. اگر فوبیا درمان نشود به مرور بدتر می شود بنابراین بهتراست که به مشاور مراجعه کنید.
چه سوالاتی باید از روانشناس بپرسم؟
صحبت در مورد سلامت روان می تواند ناراحت کننده و حتی ترسناک باشد. سلامت روان به اندازه سلامت جسمانی شما مهم است، بنابراین مهم است که با روانشناس خود در مورد علائمی که تجربه می کنید صحبت کنید. در صورت داشتن فوبیا ارتفاع، سؤالات زیر ممکن است به شما در پیدا کردن روانشناس مناسب کمک کند.
- چه نوع درمانی را توصیه می کنید؟
- آیا باید به روانپزشک مراجعه کنم؟
- درمان چه مدت طول می کشد؟
- آیا گروه حمایتی برای ترس از ارتفاع یا به طور کلی فوبیا می شناسید؟
- آیا کتابی در مورد ترس از ارتفاع می شناسید که بتوانم آن را بخوانم؟